Op 25 mei 2019 treden het Noord Nederlands Orkest (NNO) en het Jostiband Orkest samen op in Groningen. Zorginstelling Ipse de Bruggen ging in gesprek met artistiek leider Marcel Mandos van het NNO en orkestleider Lyan Verburg van het Jostiband Orkest over dit tamelijk unieke optreden.
Een spannende gebeurtenis, dat gezamenlijke optreden, want het Jostiband Orkest speelde nog niet eerder met zo’n gerenommeerd klassiek orkest. Wel trad het orkest al tweemaal op met André Rieu, speelde het met tweehonderd doedelzakspelers en verzorgde het een groots optreden in de Ziggo Dome ter gelegenheid van het 50-jarig bestaan.
“Samenspelen met het Jostiband Orkest is geen sinecure”, vertelt Lyan Verburg. “Daarom zei ik tegen Marcel, toen hij vroeg naar een gezamenlijk optreden, ‘kom eerst maar eens kijken bij een repetitie in Zwammerdam’. Maar Marcel was gelijk enthousiast en zag het helemaal zitten.” Marcel beaamt dit: “Het was een heel bijzondere ervaring om hen te zien spelen. Zo enthousiast. Wat me ook opviel was de liefdevolle en begripvolle manier waarom Lyan en haar team omgaan met de musici.” Als kracht van het Jostiband Orkest ziet Marcel vooral de puurheid, het ontbreken van opsmuk. “Je kunt bij de musici van het orkest direct de emoties zien, zij reageren heel direct, heel primair, zonder de regeltjes waar wij ons aan houden. Wij zijn geconditioneerd, zij niet.”
Is zo’n samenwerking een trend?
Of het een trend is weten Marcel en Lyan niet. Helder is dat het NNO wel vaker bijzondere samenwerkingen aangaat, omdat dat is wat mensen willen zien. Mensen zijn in voor vernieuwing, zeker als het past binnen de inclusie maatschappij, een maatschappij waar niemand buitengesloten wordt, ook niet als je een beperking hebt. Lyan hierover: “Het Jostiband Orkest is daarvan bij uitstek een voorbeeld. Voor ons is het belangrijk om te laten zien dat deze mensen ook hun talenten hebben, iets waar ze goed in zijn.” Dat het NNO veel vaker repeteert en optreedt dan het Jostiband Orkest, maakt volgens Marcel geen verschil. “Hier gaat het niet om het op een hoger plan brengen, om het nastreven van perfectie, maar om het verbinden en samenwerken, om de vreugde van het maken van muziek. Voor ons is het een communityproject, een verbindend project. Daarin sluiten wij niets uit.”
“Het ontwapende van de musici van het Jostiband Orkest wordt samengebracht met een toporkest. We gaan niet om de beurt spelen, maar écht samen.”
Spannend, én heel mooi
Het Jostiband Orkest vindt het leuk als anderen met hen willen samenwerken, maar dat vergt volgens Lyan wel enige aanpassing. “Men moet om kunnen gaan met de (on)mogelijkheden van de Jostiband. Het kost ons bijvoorbeeld een jaar om een stuk in te studeren. Bij ons is muziek een vorm van vrijetijdsbesteding, waar men ondertussen nog iets kan leren. En waar het orkest ook optreedt, en met wie, dat blijft het doel.” Vanzelfsprekend dus dat het NNO zich een beetje aan zal moeten passen. De arrangeur van het NNO heeft alle stukken die gespeeld gaan worden beschreven, en is daarbij uitgegaan van de muziek van de Jostiband. “Inmiddels oefenen we via MP3 bestanden al met hun muziek. Echt een uitdaging,” aldus een enthousiaste Lyan. Daarnaast vindt er ter voorbereiding tweemaal een gezamenlijke repetitie plaats in Groningen, met een generale op de middag voor het optreden. Er kunnen rare en gekke dingen gebeuren, dat realiseert Marcel zich. “Ik ben altijd bezig met perfectioneren en alles op een hoger plan tillen, maar dat laat ik nu even varen. Gewoon genieten.” aldus Marcel. “En wij hopen dat het NNO én het publiek geraakt worden door de puurheid, de echtheid en het enthousiasme van ons orkest. Bij ons geen dubbele agenda’s, alleen plezier. Als we dat aan het publiek kunnen laten zien, is de avond geslaagd en ons doel bereikt,” aldus Lyan.
Tekst: Magazine De Wereld van Ipse de Bruggen – Voorjaar 2019 pagina 14 en 15
