Gijs Philip van Schaik, eerste violist in het NNO, speelde mee in de unieke concertserie Solo voor twee. Hij deelt zijn ervaringen als musicus.
Beeld: Mariska de Groot Fotografie
Was je gelijk enthousiast over Solo voor twee toen je over het idee hoorde?
Toen ik erachter kwam dat er in Solo voor twee een connectie wordt gemaakt tussen het werk The artist is present van Marina Abramovic en de 1:1 concerts van Stuttgart vond ik het een interessant idee. Als NNO maken wij die derde stap, en combineren we muziek met de kunst van Abramovic. Het was ook goede motivatie om weer aan de slag te gaan. Om weer iets voor te bereiden, en om weer iets te spelen.
Als musicus kon je zelf kiezen wat je wou spelen. Hoe maakte jij je keuze?
Omdat we alleen oogcontact maken met de luisteraar en niet spreken, had ik gelijk het gevoel dat ik een stuk wou spelen waarin ik weet dat ik zonder woorden de verbinding met een ander kan maken. Mijn keuze viel op een deel uit Chaconne van Bach, in mijn ogen het mooiste vioolstuk dat er is. Chaconne is dramatisch, mooi en intens. Dat vond ik belangrijk, want in die tien minuten moet je gelijk pats, er bovenop zitten. Je wilt een krachtig stuk spelen om iemand tien hele mooie minuten mee te kunnen geven.
Is er een moment dat je echt is bijgebleven?
Er was voor mij een bijzonder moment toen ik speelde in de Lutherse kerk. Een locatie midden in een luidruchtige en drukke stad, waar het vrijwel volledig verstilt is. Het is imposant, je komt die grote kerk binnen, en voor je staan alleen die twee stoelen. Dat overrompelt je. En de muziek, die klinkt erg indrukwekkend daar. Normaal speel ik in de Lutherse kerk met een ensemble of orkest, maar nu speelde ik daar alleen. Voor me zat een meneer die 10 minuten lang compleet stil en ademloos zat te luisteren. Zichtbaar overrompelt door de sfeer, de klank, de akoestiek: want de muziek vult de hele kerk. Dat moment is mij zeker bijgebleven.
Wat is voor jou het verschil tussen spelen voor één iemand en een zaal vol publiek?
Solo voor twee werkt alleen op deze manier. Je kunt niet een solo voor twee luisteraars doen, dan is de hele dynamiek anders. Nu is het juist zo persoonlijk. Het is echt één op één, en dat is het unieke ervan. Als je in het orkest bent dan ben je altijd, hoe dan ook, alleen maar aan het aanpassen aan wat er om je heen gebeurt. Je houdt rekening met je collega’s in de groep, de houtblazers, met wat de dirigent wil. En er is heel veel interactie met het publiek. Nu kan je doen wat je zelf wilt. Want normaal moeten we als musici binnen alle lijntjes kleuren, en nu heb je zelf die artistieke vrijheid. Het is dus niet alleen voor de luisteraar, maar ook voor mij, een unieke kans om dit te mogen doen.
