Programmatoelichting In Vrijheid & Beethoven 7

Op deze pagina vind je informatie over het concert In Vrijheid & Beethoven 7. Dit is de vervanger van het programmaboekje dat je altijd bij concerten uitgereikt kreeg. Door de coronamaatregelen is het lastiger geworden om zo’n programmaboekje voor aanvang het concert uit te delen. Op deze manier krijg je toch achtergrondinformatie en de setlist van de te spelen werken en nummers. Leuk om nog eens na te lezen. Veel plezier bij In Vrijheid & Beethoven 7!

Het is gelukt!

Ik ben zo blij dat dit bijzondere project dat we hadden gepland voor april 2020 alsnog kan doorgaan. In 2020 vieren we dat de tweede wereldoorlog 75 jaar geleden is afgelopen en dat wij in Nederland (helaas is het niet overal zo) al 75 jaar vrijheid kennen. En dat is geen sinecure. Ook is 2020 het jaar dat de grootste componist ooit, Ludwig van Beethoven, 250 jaar zou zijn geworden. Voor het Noord Nederlands Orkest een ideale combinatie om hier een verbinding te maken tussen beide thema’s.

Beethoven was in zijn leven iemand die al droomde van één Europa, hij wilde verbinden en volkeren samenbrengen. Dit komt prachtig naar voren in het gedicht van Schiller Ode an die Freude met de strofe Alle Menschen werden Brüder, dat Beethoven gebruikte in zijn Negende Symfonie. Beethoven was een voorvechter voor gelijkwaardigheid en eenheid en waarschijnlijk de eerste Europeaan. Zo kwam het idee om aan de jongeren in de Noordelijke provincies te vragen of zij een lied konden schrijven dat over vrijheid zou gaan. Want vrijheid kun je niet genoeg vieren. Kijk maar om je heen in de wereld hoe democratie en vrijheid per president ongeveer een andere invulling krijgt.

Een jury heeft de tien mooiste songs gekozen. De songs zijn uitgewerkt in workshops samen met de jongeren tot songs waarin voor mij nu een droom uitkomt. NNO musici, docenten van het Prins Claus Conservatorium, studenten van het conservatorium en de jongeren spelen samen na een intensieve repetitieperiode. Hier staat het NNO voor: verbinden samenbrengen en bruggenbouwen. Klassiek verbinden met pop en hier een artistieke invulling aan geven. We willen verbroederen en verbinden en dat is in deze tijd wellicht nog meer nodig dan voorheen.

– Marcel Mandos, artistiek leider NNO

 

Setlijst In Vrijheid


Darkness Before Light
Lucas Kazemier

Even slapen
Roelof Meijer & Mick van den Oever (tekst)

It Hurts
Deborah de Graaf & Tessa van Merle

Red Sky
Sarah Zajac, Nordin Eilkema & Noah Tamaëla

Grateful
Dick Kingma, Thomas van Balveren, Daan Mijnen & Lynn Baarsema

Onvergeten
Jorick Bouwman

Cold Streets
Melody Nijenhuis, Marijn Feenstra, Gert-Jan Schipper, Joshua Bloemhard & Hendrik Jelsma

Zweef weg
Yrsa Joosten & Madelief Gal

Warrior Child
Nina Beurskens

Baffling Haze
Lisa Ploeger

Symfonie nr. 7

Ludwig van Beethoven (1770-1827)
Symfonie nr. 7 in A gr.t., opus 92 (1811)

Poco sostenuto – Vivace
Allegretto
Presto
Allegro con brio

De zomer van 1811 bracht Beethoven op doktersadvies door in het kuuroord Teplitz in Bohemen. De vakantie deed hem goed; direkt na zijn terugkeer begon hij te werken aan een nieuwe symfonie, de Zevende. Op 8 december 1813 presenteerde hij het werk aan het publiek tijdens een concert in de Universiteit van Wenen. Het programma opende met de Zevende Symfonie en besloot met “Wellingtons Sieg oder Die Schlacht bei Vittoria”, een zonderling, met kanonslagen en oorlogslawaai overladen spektakelstuk, dat de overwinning van de Engelse veldheer op Napoleon vierde. Dit laatste werk was de onbetwiste tophit van de avond, maar ook de symfonie werd goed ontvangen; het tweede deel, het mysterieuze Allegretto, maakte zelfs zo’n diepe indruk dat het moest worden herhaald.

De Zevende was omvangrijker dan enige andere symfonie sinds de Eroica; met de uitzonderlijk uitgebreide introductie en met de voortsnellende ostinati aan het eind van de hoekdelen onderzocht Beethoven wederom nieuwe mogelijkheden. In vergelijking met de Eroica of de Vijfde mag de Zevende emotioneel wellicht minder direkt aanspreken, maar door het elan en door de perfecte beheersing van alle muzikale processen in deze compositie lijken die eerdere werken haast iets gejaagds te krijgen. Vooral de finale toont een bijzondere compositorische vooruitgang, niet alleen in sierlijkheid, maar ook in zuivere kracht. Zelden bereikte Beethoven zulk een ononderbroken hoogtepunt, zo’n sterk slot als hier.

“Apotheose van de dans”, zo karakteriseerde Richard Wagner ooit Beethovens Zevende Symfonie. Een wat eenzijdige omschrijving misschien, maar nog steeds roept deze muziek bij velen associaties op met dit beeld. Hoewel aan geen van de vier delen specifieke dansvormen ten grondslag liggen, is opvallend dat in het hele stuk, dat bruist van levenslust, het ritme centraal staat. Alle muzikale ontwikkelingen worden vanaf het eerste akkoord bepaald door beweging en ritmiek.

 

Antony Hermus


Antony Hermus is sinds seizoen 2015/16 vaste gastdirigent van het NNO en fungeert daarnaast als vaste gastdirigent van Opera North in Engeland en artistiek adviseur van het Nationaal Jeugd Orkest. Hij studeerde piano bij Jacques de Tiège en orkestdirectie bij Jac van Steen en Georg Fritzsch. In 2003 werd hij benoemd tot Generalmusikdirektor van de stad Hagen, en van 2009 tot 2015 was hij Generalmusikdirektor van het Anhaltische Theater in Dessau en chef-dirigent van de Anhaltische Philharmonie. Hij dirigeerde onder meer het Koninklijk Concertgebouworkest, het Rotterdams Philharmonisch Orkest, het Nationaal Orkest van België, het Philharmonia Orchestra in Londen, de BBC Philharmonic in Manchester, het Orchestre de l’Opéra National de Paris, de Bamberger Symphoniker, het WDR-Rundfunkorchester Köln, het Orchestre de la Suisse Romande, de Melbourne Symphony en het Filharmonisch Orkest van Seoul. Daarnaast leidde hij operaproducties bij de Nederlandse Reisopera, de Opéra National de Paris, de Staatsoper Stuttgart, de Komische Oper Berlin, Göteborg Opera en de Opéra du Rhin in Straatsburg. Zijn dit jaar geplande debuut bij de English National Opera vond geen doorgang vanwege de coronapandemie.

In Vrijheid

Kees van der Meer (muzikaal leider en regisseur In Vrijheid) en Gijs van Rhijn (theatraal leider In Vrijheid) zijn een hecht team, en dat is zeker nodig om een groot multidisciplinair project als In Vrijheid van de grond te krijgen.

Dynamisch duo
Al vanaf het begin is Kees door Marcel Mandos betrokken bij het project. Kees: “Mijn rol is niet alleen om ervoor te zorgen dat alles muzikaal klopt, maar vooral ook om te kijken of alles klopt binnen de lijn die we met elkaar hebben neergezet. Ik heb veel muziek theater gemaakt en gecomponeerd. Muzikaal weet ik heel goed hoe je een voorstelling moet neerzetten. Gijs kijkt meer naar de theatrale kant, hoe je jezelf neerzet als performer. Dat muzikale en theatrale hebben we dus samen onder onze hoede.”

Want een concert is ook volgens Gijs meer dan muziek alleen. “Een concert is iemands energie, iemands houding. Het is van begin tot eind iets neerzetten dat je als bezoeker weer mee naar huis wilt nemen. Die houding, kijken hoe ik iemand nog meer kracht bij kan zetten, dat is voor mij de uitdaging.”

Van elkaar leren
Aan In Vrijheid werken niet alleen de vijfentwintig jonge artiesten, maar ook studenten van het Prins Claus Conservatorium (PCC) en musici van het NNO mee. Kees: “Je hebt de jongeren, die staan aan het begin van hun muzikale carrière. Dan heb je de PCC studenten, die eigenlijk al een stap aan het maken zijn om beroepsmusici te worden, en dan heb je ook de beroepsmusici van het NNO. Dat die drie werelden bij elkaar samen komen in één concert, hoe vaak maak je dat nou mee?” Gijs voegt daaraan toe: “Het zou geweldig zijn als die drie groepen onderling van elkaar leren. Dat de NNO-musici bijvoorbeeld zien hoeveel power en energie die jongeren hebben, en dat weer meenemen in hun eigen performance.”

Alle ingrediënten samenvoegen
Een concert als In Vrijheid & Beethoven 7 bestaat uit een grote mix ingrediënten. Een aardige klus om dat allemaal bij elkaar te voegen. Kees en Gijs zien dit concert dan ook als een compositie op zich. Gijs: “Dit concert is geen compilatie van tien nummers en Beethovens Zevende. Dit overstijgt dat. De muziek is één ingrediënt, en die voegen we samen met al het andere om het uiteindelijke resultaat neer te zetten. Het is de boodschap van vrijheid die je wilt overbrengen en teweeg wilt brengen bij een ander waar we het voor doen.” Kees beaamt dat. “Wij gaan alles zo componeren dat het als één gaat voelen. We hebben workshopleiders met verschillende expertises in huis gehaald zodat we dat kunnen bereiken.”

Samen vrijheid vieren
“Zoals Marcel het mooi zegt was Beethoven de eerste Europeaan.” zegt Gijs. “Hij was de eerste die buiten die grenzen kon kijken. En dat is precies wat dit project is. Grenzen in leeftijd, kunstdisciplines, ervaring, muziekstijlen, theater: wij kijken erover heen. We zoeken zo samen naar wat vrijheid voor ons betekent, en willen dat meegeven aan onze bezoekers.” Kees: “Je gaat mensen zien met heel veel power, die tegelijkertijd heel kwetsbaar zijn. Dat is vrij zijn. En hoe vaak kun je dat nou mee maken.”

Samenwerkingspartners

Team achter In Vrijheid


Regie en muzikale leiding
Kees van der Meer
Gijs van Rhijn

Projectleiding en fondsenwerving
Lily Lanser

Workshopleiders en arrangementen
Wieger Dijkstra (drums begeleidingsband)
Jan Ruerd Oosterhaven (bas en contrabas begeleidingsband)
Marielle Woltring
Simon Haakmeester

Spoken word
Myron Hamming

Prins Claus Conservatorium
Jody Berghuis – zang en tekst
Mirjanne Horlings – altviool
Lilla Tajnafoi – viool
Jaap de Vries – trompet en bugel
Klara Lavrisa – fluit/alt en bariton saxofoon/ klarinet
Tim van der Velden – gitaar

NNO musici
Annet Verboom (viool)
Claudia Sanson Mora (viool)
Ulrike Adam (altviool)
Kate Harris (cello)
Hanna Guirten (hoorn)
Quirijn van den Bijlaard (trombone)
Manuel Davila Ares (trompet)
Joost van Rheeden (klarinet)
Francesco Gatti (fluit)
Stefan Kirschbaum (slagwerk)

Productie
Marijn Nagel

Geluid
Emile Petri
Niels Kuiper

Licht
Marten Tieks

Steun het NNO


Het Noord Nederlands Orkest creëert met jouw hulp al decennialang schitterende muzikale werken met de steun van bezoekers en het bedrijfsleven. Weten hoe jij het NNO kunt steunen, zodat concerten zoals In Vrijheid & Beethoven 7 blijven bestaan? Kijk dan hier voor meer informatie.