Tsjaikovski 1 & Sjostakovitsj 15

Rusland heeft vele gezichten, zoals bekend. Hier komen er twee voorbij en ze zijn totaal verschillend. Tsjaikovski´s Eerste Pianoconcert is een hoogromantisch stuk met indringende melodieën en virtuoos vuurwerk. Sjostakovitsj schreef zijn Vijftiende Symfonie in Sovjet-Rusland. Het moest vrolijke muziek worden, maar dat werd het niet. Toch is er ruimte voor olijke knipoogjes en – ja! – geluiden van kinderspeelgoed.  

 

Zoals veel meesterwerken werd Tsjaikovski´s Eerste Pianoconcert aanvankelijk verguisd. Alleen al vanwege het ijzersterke beginthema kun je je dat nauwelijks voorstellen. De vele pakkende melodieën zijn gebaseerd op Oekraïense volksmuziek. Je mag dan ook een bezielde vertolking verwachten, want soliste Anna Fedorova is Oekraïens. In Nederland wijdt zij zich naast haar concerten aan de muzikale vorming van haar gevluchte landgenoten. Sjostakovitsj componeerde zijn laatste symfonie als zestiger. ‘Ik wilde een vrolijk stuk schrijven’, zei hij, ‘maar het pakte anders uit.’ Inderdaad klinkt het alsof hij hier afscheid van het leven neemt: zo speels als het werk begint, zo macaber klinkt het slot.