Hartmut Haenchen staat bekend om zijn grote intellect en muzikale integriteit, waarmee hij een vooraanstaande plaats in het internationale muziekleven heeft verworven. Hij werd in 1943 geboren in Dresden en groeide op in de naoorlogse Duitse Democratische Republiek. Ondanks de strenge beperkingen van het voormalige Oost-Duitse regime kreeg Haenchen speciale toestemming om samen te werken met de beste ensembles uit het Westen, waaronder de Berliner Philharmoniker en het Concertgebouworkest.
In 1986 verhuisde hij naar Nederland, waar hij werd benoemd tot chef-dirigent van het Nederlands Philharmonisch Orkest en het Nederlands Kamerorkest, en muzikaal directeur van De Nationale Opera. Zijn brede ervaring en diepgaand inzicht brachten hem veel respect, terwijl het publiek werd geraakt door de menselijkheid van zijn interpretaties. Hij geniet bijzondere erkenning voor zijn uitvoeringen van werken van Richard Strauss, Wagner en Mahler. In oktober 2008 ontving hij het Bundesverdienstkreuz (het Duitse Federale Kruis van Verdienste) voor zijn uitzonderlijke bijdrage aan muziek en de kunsten.
Recente hoogtepunten waren onder meer een nieuwe productie van Parsifal op het Bayreuth Festival, die zal worden uitgebracht op Deutsche Grammophon, met een hernieuwde uitnodiging voor 2017. Verder Tristan und Isolde en Elektra bij de Opéra de Lyon, Così fan tutte in het Grand Théâtre de Genève, het voortzetten van zijn project War & Peace, en symfonische concerten over de hele wereld. Ook start hij een nieuwe reeks rondom Bruckner, met als doel alle symfonieën uit te voeren in de nieuwste kritische editie.
Haenchen onderhoudt langdurige relaties met vele orkesten wereldwijd. Recente en toekomstige optredens omvatten een nauwe samenwerking met het oudste orkest ter wereld: het Koninklijk Deens Orkest, evenals met het Koninklijk Filharmonisch Orkest van Stockholm, Helsinki Philharmonic, Orchestre symphonique de la Monnaie, New Japan Philharmonic, Nederlands Philharmonisch Orkest, Orchestra dell’Accademia Nazionale di Santa Cecilia, Orchestra Sinfonica Nazionale della RAI (Turijn), Orchestre de Paris, Orchestre national du Capitole de Toulouse, Orchestre de la Suisse Romande, Gürzenich-Orchester Köln, Staatsorchester Stuttgart en het Museumsorchester Frankfurt.
Haenchen heeft intensieve banden opgebouwd met vele toonaangevende operahuizen wereldwijd. Zijn dertienjarige ambtsperiode als muzikaal directeur van De Nationale Opera werd gekenmerkt door een breed repertoire, met opera’s van onder anderen Berg, Gluck, Händel, Mozart, Moessorgski, Puccini, Reimann, Sjostakovitsj, Strauss, Tsjaikovski, Verdi en Wagner. Grote bijval oogstte hij met zijn uitvoering van Wagners Ring, geregisseerd door Pierre Audi. Deze cyclus is beschikbaar op cd, dvd en via streaming, en werd in 2013 hernomen ter gelegenheid van Wagners tweehonderdste geboortedag. Andere recente producties in Amsterdam waren een nieuwe enscenering van Der fliegende Holländer, uitgebracht op Blu-ray/dvd.
Andere recente producties zijn onder meer Daphne en Elektra (Strauss) en Tannhäuser (Wagner) in het Théâtre du Capitole Toulouse, Lohengrin in het Teatro Real Madrid, Der fliegende Holländer aan Teatro alla Scala in Milaan, Parsifal bij de Royal Danish Opera, Salome en Tannhäuser bij The Royal Opera in Londen, Lady Macbeth van Mtsensk (Sjostakovitsj, winnaar van de Franse Grand Prix de la Critique), Wozzeck (Berg) in de Opéra national de Paris, en een nieuwe productie van Parsifal bij La Monnaie, die zowel de Prix de l’Europe Francophone 2010 als een Franse Grand Prix de la Critique won.
Haenchen heeft meer dan 130 opnames gemaakt met diverse orkesten voor labels als Berlin Classics, Capriccio, EuroArts, OpusArte, Pentatone, Philips, Sony Classical, Vanguard en ICA Classics. Zijn discografie met het Kammerorchester Carl Philipp Emanuel Bach – waarmee hij jarenlang werkte – omvat meerdere bekroonde opnamen. Zijn recentste uitgave, een dvd van Mahler’s Zesde symfonie (ICA Classics), werd bekroond met een Diapason d’Or. Zijn opname van Mozarts laatste symfonieën (Kammerorchester CPE Bach / Berlin Classics) ontving eveneens meerdere prijzen. In 2017 werd hij door het tijdschrift Opernwelt uitgeroepen tot Dirigent van het Jaar.
Haenchen is ook auteur van diverse boeken over muziek, waaronder belangrijke studies over Wagner, Mahler en over uitvoeringspraktijk in de 18e eeuw (Werktreue und Interpretation, Pfau-Verlag, recent verschenen in een uitgebreide tweede editie). Hij is bovendien onderwerp van de documentaire The Skies Over Dresden, die werd uitgezonden op televisie en vertoond op het Nederlands Film Festival. De documentaire won de Gouden Palm op het 33e Internationale Festival voor Kunstfilms in Montréal.